پرسش:
جابلقا و جابرسا کجاست و چیست؟ آیا این دو مکان به امام زمان(ع) مربوط می‌شود؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب
«جابلسا» یا «جابرسا» شهر افسانه‌ای در جانب یا در سر حدّ مغرب» است که بر حسب روایات افسانه‌ها هزار دروازه دارد و در هر دروازه هزار تن پاسبانی می‌کنند. این نام گاه در مصطلحات صوفیه به طور کنایه برای منزل آخر سلوک به کار می‌رود، که با منزل اوّل به قدر مسافت بین مشرق و مغرب فاصله دارد. بعضی از متألهین و صوفیه این شهر را ـ مثل «جابلقا» متعلق به عالم مثال دانسته و اکثر اخبار راجع به آن را بدین‌گونه تأویل کرده‌اند.
«جابلقا» شهر افسانه‌ای در جانب یا در سرحد «مشرق» است که به موجب روایات افسانه‌ها ـ مانند جابلسا ـ هزار دروازه دارد و در هر دوازه هزا ر نفر پاسبانی می‌کنند.(1)
این دو مکان به امام زمان(ع) ارتباط ندارند، زیرا این دو شهر افسانه‌ای بوده و واقعیت ندارد. امام زمان(ع) در شهر افسانه‌ای زندگی نمی‌کند. او در مکان‌های مختلف دنیا زندگی می‌نماید. طبق برخی از روایات امام در مدینه و پیروان آن زندگی می‌کند. از بعضی روایات استفاده می‌شود که حضرت در مکه و اطراف آن حضور داردز از برخی روایات دیگر نیز استفاده می‌شود که امام به طور ناشناس میان مردم حضور می‌یابد و در جای جای دنیا زندگی می‌کند(2).
پی‌نوشت‌ها:
1ـ دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ج 1، ص 716.
2ـ مجله حوزه، شماره 70 ـ 71، ص 51 ـ53.