سیاست مالی عثمان چگونه بوده است؟

پرسش:

سیاست های مالی عثمان چگونه بوده است ؟ اگر مقاله هم دارید به ایمیل من بفرستید

پاسخ:

با سلام و ادب
امام علی  در نهج البلاغه درخطبه  شقشقیه می فرماید:
إِلَى أَنْ قَامَ ثَالِثُ القَوْمِ، نَافِجَاً حِضْنَيْهِبَيْنَ نَثِيلهِوَمُعْتَلَفِهِ وَقَامَ مَعَهُ بَنُو أَبِيهِ يَخْضَمُونَمَالَ اللهِ خَضْمَ الاِِْبِل نِبْتَةَالرَّبِيعِ، إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهًُّس، وَأَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَكَبَتْبِهِ بِطْنَتُهُ
[مبايعة علي عليه السلام ] فَمَا رَاعَنِي إلاَّ وَالنَّاسُ إليَّ كَعُرْفِ الضَّبُعِ يَنْثَالُونَعَلَيَّ مِنْ كُلِّ جَانِبٍ، حَتَّى لَقَدْ وُطِىءَ الحَسَنَانِ، وَشُقَّ عِطْفَايَ مُجْتَمِعِينَ حَوْلي كَرَبِيضَةِ الغَنَمِ فَلَمَّا نَهَضْتُ بِالاََْمْرِ نَكَثَتْ طَائِفَةٌ وَمَرَقَتْ أُخْرَى وَفَسَقَ [وقسطج آخَرُونَعس كَأَنَّهُمْ لَمْ يَسْمَعُوا اللهَ سُبْحَانَهُ يَقُولُ: ، بَلَى! وَاللهِ لَقَدْ سَمِعُوهَا وَوَعَوْهَا، وَلكِنَّهُمْ حَلِيَتَ الدُّنْيَافي أَعْيُنِهمْ، وَرَاقَهُمْ زِبْرِجُهَا
أَمَا وَالَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ، وَبَرَأَ النَّسَمَةَ لَوْلاَ حُضُورُ الْحَاضِرِ وَقِيَامُ الْحُجَّةِ بِوُجُودِ النَّاصِرِ وَمَا أَخَذَ اللهُ عَلَى العُلَمَاءِ أَلاَّ يُقَارُّواعَلَى كِظَّةِ ظَالِمٍ، وَلا سَغَبِمَظْلُومٍ، لاَََلقَيْتُ حَبْلَهَا عَلَى غَارِبِهَا وَلَسَقَيْتُ آخِرَهَا بِكَأْسِ أَوَّلِها، وَلاَََلفَيْتُمْ دُنْيَاكُمْ هذِهِ أَزْهَدَ عِنْدِي مِنْ عَفْطَةِ عَنْزٍ
ثالث القوم...»اشاره به خليفه سوم است كه به سال‏23 سر كارآمد و در سال 35 هجرى بدست مسلمانان كشته شد «خضم الابل نبتة الربيع‏»اشاره به اين است كه عثمان و خويشاوندان‏وى اموال مسلمانان يعنى بيت المال را تصاحب ميكردند كه به عنوان نمونه‏بچند قسمت از بخششها،و اموال او، اشاره مى‏كنيم:
خليفه سوم به دامادش‏«حارث بن حكم‏»برادر مروان 300000 درهم‏ بخشيد و شترهاى زكات و قطعه زمينى كه پيغمبر اسلام آن را به عنوان صدقه‏وقف مسلمانان كرده بود به او داد.
و به سعيد بن عاص بن امية‏«100000»درهم بخشيد.
و هنگاميكه به مروان بن حكم‏«100000»درهم بخشيد به ابو سفيان نيز«200000»درهم داد.
به طلحه‏«32200000»درهم،زبير«59800000»درهم داد.
خود او«30500000»درهم و 350000 دينار.
يعلى بن اميه 500000 دينار.
عبد الرحمان 2560000 دينار از بيت المال برداشتند.
براى اطلاع بيشتر به مدارك اين بحث‏به جلد 8 الغدير قسمت‏ بخشش هاى‏ عثمان صفحه‏286 مراجعه فرمائيد.

زيرا ما آمار همه بخشش هاى وى كه در آنجا آمده و به 126770000 درهم و به 4310000 دينار بالغ شده در اينجا نياورديم.

و كبت‏به بطنة...»اشاره به وضعى است كه عثمان به وجود آوردو سرانجام گرفتار كيفر آن شد. او در اثر بخششها از بيت المال به بستگان خود،و اهانت‏به اصحاب خاص‏پيغمبر(ص)همچون ضرباتى كه به‏«عمار ياسر»وارد آورد كه باعث فتق اوگرديد،و اخراج دلخراش‏«عبد اله بن مسعود»از مسجد پيغمبر بدانگونه كه قسمتى‏از استخوانهاى دنده‏اش شكسته شد،و تبعيد صحابى پاك‏«ابوذر»كه پيغمبر درباره‏اش فرموده بود:«آسمان بر سر راستگوتر از ابو ذر سايه نيفكنده‏»به نقطه بدآب و هواى‏«ربذه‏»و گماردن عمال و فرمانروايان ناصالح از خويشاوندان خود درشهرهاى اسلامى،و رسيدگى نكردن به شكايات مردم در اين زمينه همه اينهاباعث‏شد كه گروهى از مسلمانان از شهرهاى مختلف در مدينه گرد آيند،و پس‏از استيضاح وى،خواستار كناره‏گيريش از خلافت‏شوند و چون نپذيرفت موجبات‏قتل او را فراهم ساختند.
براى اطلاع بيشتر به جلد9 الغدير مراجعه فرمائيد.