پرسش:
در آيه 33 سوره احزاب (آيه تطهير) منظور از رجس چيست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
رجس يعنى پليدى و ناپاكى و اين كلمه، پليدى از نظر طبع آدمى يا از نظر عقل يا از نظر شرع يا پليدى از نظر هر سه اينها را شامل مى گردد.[1]
در هر حال رجس و پليدى به حالتى گفته مى شود كه باعث نفرت و دورى جستن از يك چيز مى گردد.[2] اين پليدى گاه به خاطر ظاهر است چنانكه در آيه 145 سوره انعام، گوشت خوك، رجس و پليد خوانده شده است. و گاه نيز به خاطر باطن يك چيز است چنانكه در آيه 125 سوره انعام، بى ايمانى و كفر، باعث رجس و پليدى دانسته شده است.
امّا اگر رجس و پليدى به انسان نسبت داده شود، به معنى علاقه و دل بستگى آدمى به اعتقادى باطل يا عملى زشت است.[3]وقتى مى گوييم انسانِ پليد، يعنى انسانى كه به عقايد باطل يا كارى زشت و ناپسند دل بستگى پيدا كرده است.
با توجّه به اين كه كلمه «رجس» در آيه شريفه داراى الف و لام جنس است و مطلق مى باشد، معناى آيه چنين مى شود: خداوند اراده كرده كه تمام انواع پليدى ها و حالات پست و رذالت آميز و حالاتى را كه اعتقاد حق، اخلاق حق، و عمل حق را از انسان مى گيرد، از شما اهل بيت دور سازد.
دور كردن پليدى ها با اين گستردگى و تأكيد پايانى آيه بر پاكى مخاطبان آن، از عصمت الهى آنان حكايت مى كند. از اين روست كه آيه تطهير، يكى از ادلّه نقلى عصمت اهل بيت(عليهم السلام)شمرده مى شود.
[1]. مفردات الفاظ القرآن، ر.ك : راغب اصفهانى ، المكتبة الرضوية، ص 193.
[2]. تفسير الميزان، علاّمه طباطبايى، ج 16، ص 312، انتشارات اسماعيليان.
[3]. همان.