با توجه به آيه دَيْن، حكمت اسناد معاملاتى از ديدگاه قرآن چيست؟


پرسش:
با توجه به آيه دَيْن، حكمت نوشتن اسناد معاملاتى از ديدگاه قرآن چيست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب
 از نظر قرآن بدهى چه كم باشد يا بيش، آن را بايد نوشت؛ چرا كه سلامت روابط اقتصادى ـ كه اسلام به آن توجه دارد ـ ايجاب مى كند كه در قراردادهاى مربوط به بدهكارى هاى كوچك نيز از نوشتن سند كوتاهى نشود؛ از اين رو خداوند در سوره
بقره، آيه 282 مى فرمايد: از نوشتن (بدهى) كوچك يا بزرگى كه داراى مدت است ملول و خسته نشويد. (و لا تَسـَموا اَن تَكتُبوهُ صَغيرًا اَو كَبيرًا اِلى اَجَلِهِ.)
سپس مى افزايد: اين در نزد خدا به عدالت نزديك تر و براى شهادت مستقيم تر و براى جلوگيرى از شك و ترديد بهتر است (ذلِكُم اَقسَطُ عِندَ اللّهِ و اَقوَمُ لِلشَّهـدَةِ و اَدنى اَلاَّ تَرتابوا.)
در واقع اين جمله به فلسفه نوشتن اسناد معاملاتى اشاره دارد، مى گويد: تنظيم اسناد و دقت در آن از يك سو ضامن اجراى عدالت و از سوى ديگر، موجب تقويت و اطمينان شهود هنگام اداى شهادت و از سوى سوم مانع ايجاد بد بينى در ميان افراد جامعه مى شود.
اين جمله به خوبى نشان مى دهد كه اسناد تنظيم شده مى تواند شاهد و مدرك قضات قرار گيرد.[1]

[1]. نور، محسن قرائتى، ج 1، ص 565 ـ 569.