نقش خلفا در وقوع جریان کربلا, چگونه بود؟

پرسش:

لطفا از نقش خلفا در وقوع جریان کربلا، توضیح بفرمایید؟ 

پاسخ:

با سلام و تشکر از حسن ظن و اعتماد شما

در این نوشتار برآنیم انشاء الله میزان اثرگذاری عملکرد خلفای نخستین درفاجعه کربلا را با هم بررسی کنیم .

نخست باید پدید آورندگان این حادثه را بشناسیم . یزید بن معاویه ،به مثابه کسی که دستور  قتل امام حسنی علیه السلام صادر می کند به عنوان متهم شماره یک مورد نظر است . او پس از پدرش معاویه سرکار آمده و به کرسی خلافت تکیه زده و همه جنایات رخداده در کربلا به فرمان او انجام شده است .  حال  که مشخص شد چه کسی یزید را برگرده مسلمانان سوار کرده ، به سراغ ،کسی می رویم که معاویه را انتخاب کرده است .

ریاست معاویه بر شام بدین قرار است که ، پس از تصرف شام ، در دوره خلیفه دوم ،که اباعبیده شامات را برای او فتح کرد .  جناب عمر ، یزید پسر ابی سفیان و برادر معاویه را به سمت فرمانداری شام برگزید . پس از مرگ یزید ،خلیفه ،برادر او ،معاویه را به حکومت شام منصوب نمود  . اما بنابر نقل الاعلام ، ابتدا حکومت اردن به معاویه  واگذار شد و سپس در دوران جناب عثمان حکومت شامات به او داده شد . به هر حال  او در سال 20 هجری حکمران  منصوبی جناب عمر شده بود . البته به قولی او در سال 18 قمری با مرگ برادرش حاکم شد .

زمانی که جناب عمر خلیفه بود ،به شام رفت .خلیفه با  دیدن وضع زندگی معاویه گفت ، معاویه کسرای عرب ،( یعنی پادشاه عرب )است  . این مطلب گویای این حقیقت است که  خلیفه دوم با آنکه دید معاویه سلطنتی برای خود دست و پا کرده، به جای نهی معاویه ، کار پسر ابوسفیان را تایید کرد . معاویه با حکمرانی ای که از خلیفه دوم به او رسیده بود کارش را آغاز کرد و کم کم توانست به گونه ای مردم را بار بیاورد که مردم معاویه را بیشتر از رسول خدا بشناسند . او خود و بنی امیه را خاندان پیامبرو اهل بیت معرفی می کرد همانطور که بعدها عبدالله بن زبیر خود و آل زبیر را اهل بیت می دانست .

ادامه این روند کاررا به جایی کشاند که ، معاویه در سال 37 قمری به جنگ حضرت علی برخواست  و در نهایت هم کار به شورا کشید . بعد از شهادت امیرالمونین ، این معاویه بود که اوضاع  را مناسب دیده و به امام حسن حمله کرد و پس از تحمیل صلحنامه ، خود را به مقام خلافت رساند و در مسجد کوفه گفت که من برای رضای خدا بر شما حکومت نمی کنم بلکه به زور شمشیر به این رسیده ام . 

معاویه علاوه بر کشتن بسیاری از صحابه مانند عمرو بن حمق ، رشید هجری ، حجر بن عدی و ... و کشتار شیعیان ،پایه گذاری خلافت یزید را کرد که کاملا  برخلاف متن صلح نامه بو و برای یزید بیعت گرفت  . معاویه از ابزار عقلی هم برای رسیدن به مقاصد خود استفاده می کرد . او جبر گرایی را در جامعه بسط داد و کاری کرد که جبر گرایی سخن اول کلامیان شد . هر کاری که خلیفه می کرد به عنوان تقدیر الهی مطرح می شد و کسی حق نداشت در برابر خواست و تقدیر الهی که همان خواست معاویه بود سخنی بگوید . علاوه بر آن عباراتی مانند حرمت نقض بیعت ، اجماع مسلمانان و لزوم بیعت را پایه گذاری کرد که با توسل به اینها حتی توانست رضایت ام المومنین عایشه برای بیعت گرفتن از مردم برای یزید را به دست آورد . پس ،از آنچه تا به حال گفتیم معلوم شد که معاویه خاطر انتخاب یزید و خلیفه دوم و سوم به خاطر انتخاب و ابقای معاویه ، در کار یزید شریکند .

اکنون زمان آن رسیده که ببینیم آیا خود حادثه دیدگان کربلا هم به این موضوع اشاره داشته اند یا نه ؟ زینب دختر علی بن ابیطالب ،پس از سخنان یزید در مجلس شام ، می فرماید : و سیعلم من سول لک و مکنک من رقاب المسلمین  ... به زودی انان که تو را بر این جای گاه نشاندند و حاکم مسلمانان کردند ،خواهند فهیمد که برای ستمگران عوض بدی می باشد .  

منبع: این مطلب در کتاب بلاغات النساء ابن طیفور هم آمده است. او یکی از نویسندگان اهل سنت بود. برای آشنایی با زندگی نامه او به این آدرس مراجعه کنید: http://www.askdin.com/showthread.php?t=14943
اما ابن طیفور در کتابش این گونه نسبت به نقش خلفا در واقعه کربلا اشاره می کند حضرت زینب به یزید فرمود، بزودی تو و کسانی که تو را بر گردن مردم سوار کردند یعنی پدرت و خلفایی که پدرت را انتخاب کردند عاقبت کار خود را خواهند دید.
متن عربی: قال زینب بنت علی ع: (وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ‏ اللَّهِ أَمْوَاتاً بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ)، وسيعلم من بوّأك ومكّنك من رقاب المؤمنين إذا كان الحَكَم اللَّه والخصم محمّد ص وجوارحك شاهدة عليك، فبئس للظالمين بدلًا، أيّكم شرّ مكاناً وأضعف جندا (بلاغات النساء، ابن طیفور، قم ، شریف رضی، بی تا، ص 36)

پی نوشت:[1] - اسد الغابه ج 4 ص 716

[2]
-الاعلام ، ج 7 ص 261

[3]
- المعارف ، ص 349

[4]
اسد الغابه ج 4 ص 434

[5]
- رجال ترکوا بصمات علی قسمات التاریخ ، سید لطیف قزوینی ، ص 165 و لهوف ص 183 ؛ لواعج ا لاشجان ،سید محسن امین ، ص 229 ؛

نظرات (0)

نظر ارسال شده‌ی جدیدی وجود ندارد

دیدگاه خود را بیان کنید

  1. ارسال دیدگاه بعنوان یک مهمان - ثبت نام کنید و یا وارد حساب خود شوید.
پیوست ها (0 / 3)
اشتراک‌گذاری موقعیت مکانی شما

وبگــــــــــردی طلبۀ پاسخگو

دانــــــلود های مفیـــــــــــــــــــد

حمایت از سایت

برای حمایت از سایت لوگوی زیر را در سایت خود درج نمایید.

بیشترین دانلود ها

جدیدترین مطالب سایت